Медианың жарнамадан түсетін кірісі азайып жатыр. Алдағы уақытта тіпті азаймақ. Натив жарнама да арзандайды. Не істейміз? Қайда қандай бағыт аламыз? Қосымша кіріс көздерін қайдан табамыз?

Санкт-Петербордағы «Бумага» интернет-басылымы келешекте «e-mail хабарлар», яғни эл.пошта арқылы контент тарату – монетизацияның жақсы тәсіліне айналатынына сенеді. Қазір басылым жазылушылары бес ақылы e-mail хабардың (бұдан бөлек екі тегін e-mail хабар таратады) біреуін 150 рублге немесе  үшеуін 300 рублге сатып алады.

Әрбір e-mail хабар – қызығушылығына қарай ерекшеленетін нақты аудиторияға арналған жеке өнім. Жазылушылар аз сома төлеп, соның ақысына: ай сайын төрт e-mail хабар алады, мұрағатқа рұқсат беріледі, жабық чатқа мүше болады, жабық өтетін іс-шараларға қатысып, серіктестердің бірегей шақырту-ұсыныстарын алып отырады.

Internews ұйымдастырған «E-mail хабарлар» тренингінің сарапшысы, «Бумага» басылымының арнайы жобалар бойынша директоры Мария Рзаева:
— Адамдар келіп, қарап, ойланып, жай ғана сатып алатындай керемет өнім жасауды ойладық. Бұл өнімді сатып алу — дүкеннен зат сатып алатын сияқты болуына баса мән бердік,-дейді.

Ол тренингте «Бумага» басылымының e-mail хабарлар тарату тәжірибесін әңгімеледі.

Аудитория

«Бумага» басылымының екі негізгі аудиториясы бар. Олар басылымнан әрқалай контент күтеді. Басқа да интернет-басылымдардың аудитория өзегі бір емес бірнеше болса керек. Өніміңізді сізге бейіл аудиторияға сату қажет.

Олар сайтыңызды көп оқымауы да, сайтыңызға көп кірмеуі де мүмкін, сондықтан мұндай адамдарды сайт қолданушыларының ішінен ғана емес, басқа жақтан да іздеңіз.

Олар сайтыңызды күнде оқымайды, бірақ аптасына бір рет хат алғысы келеді.

E-mail хабар тарату жергілікті медианың мүмкіндігін молайтады. Мысалы, «Бумага» редакциясының «Шарап» туралы e-mail хабарын түрлі ел тұрғындары оқиды. Бұл редакцияны жергілікті медиа ауқымынан шығарса да басылым фокусын өзгертпейді. Санкт-Петерборға арналған контентін басты назарда ұстайды.

Қызметтер

Мәселен, мобайл телефон сататын интернет-дүкеніңіз бар. Сатылымды көбейткіңіз келеді. Төлем жасау, жеткізу, тауар сапасына қатысты туындайтын барлық арыз-шағым, талаптарды қарап, қабылдап, түзетесіз. Сонда сізді сүйікті медиа ретінде емес, қызмет көрсетуші ретінде қабылдай бастайды. E-mail хабар бағасын белгілегенде «кибержұма», «қара жұма» сияқты маркетинг тәсілдерін де, тұрақты өткізілетін арнайы тиімді ұсыныстарды есепке алыңыз.

«Бумага» интернет-басылымында e-mail хабар жазылымын сыйлық түрінде беруге  болады: жазылым құнын төлеп, e-mail хабар алушының эл.поштасын енгізесіз, оған құттықтау хаты келеді.

Тегін контент

«Бумага» интернет-басылымының «Демалыс күндерін жоспарлау» туралы тегін e-mail хабарына жазылғандардың біразы басылымның ақылы e-mail хабарына жазылды.
Басылым сайтында «Демалыс күндері аңдатпасы» тақырыбындағы материалдар көп оқылмай, трафик әкелмеген соң, «Демалыс күндерін жоспарлау» туралы тегін e-mail хабар тарата бастады.

Жазылушылар ақылы e-mail хабарды да, тегін e-mail хабарды достарымен бөліседі. Сондықтан e-mail хабар ішіне «Жазылуға үндейтін» блок қосуды ұмытпаңыз.

Мәтін

Хат жазу – жасалатын барлық контенттің аз бөлігі. Аптасына бір рет жолданады. Белгілі бір құрылым бойынша өте түсінікті әрі қарапайым тілде жазылады. Мәтін жазатын нақты адамдар бар. Ең қиыны – чаттағы әңгімеге, іс-шаралар мен промоға арналған контент дайындау.

Егер аудиторияңыздың қалауын жақсы білсеңіз, онда e-mail хабарыңыз не туралы боларын өзіңіз шешесіз. Егер аудиторияңызды әлі жақсы танымасаңыз, онда респонденттер арасында сауалнама жүргізесіз. «Қандай e-mail хабар алғыңыз келеді?» деп сұрасаңыз, жауап бермейді, өйткені оқырмандар – медиа сарапшы емес. Сондықтан сұрақпен қоса таңдау ретінде ұсынар нұсқаларыңыз да болуы керек.

Хаттың тақырыбы – салалық, бірақ жалпыға ортақ мәселе, тәжірибелермен байланысты болуы керек. Сөйте тұру тақырыбы қысқа да нұсқа болуы шарт. Егер тақырыптағы айтар ой күрт үзіліп, тақырып түсініксіз болса, онда мұндай хат оқылмайды.

Хатта автор болуы тиіс. Өз-өзіңді көрсетпеу, объективтілік сияқты журналистика стандарттарынан бас тарту маңызды. Жазылушылармен әзілдесіп, сөйлесіп, әңгімелесуге болады. Міне, сондықтан e-mail хабарды харизмасы бар, ынталы, сауатты сарапшы жүргізгені дұрыс.

Хат мәтіні жеңіл, суреттер аз болуы керек. Демек мультимедиа мүлдем болмайды. Гиперсілтемелер қосыңыз, бұл форматтарды алмастыра алмайды, бірақ хатты ауырлатпай, толымды ете түседі.

Іс-шаралар

Түрлі ивенттер, іс-шаралар ұйымдастырудың қажеті неде?

• Білім жетілдіру;
• Қоғамдастыққа қатысты болу сезімі;
• Жазылушыларға арналған эксклюзив қосымшалар;
• Жаңа жазылушылар тарту;

Іс-шара форматы e-mail хабар контентіне байланысты болады. E-mail хабарыңызды тағы не толықтыратынын түсіну қажет. Басқа да түрлі нәрселер ойлап табуға болады. Мысалы, ұдайы өтетін кездесулер, челленждер, байқаулар, белсенділіктің басқа да түрлері болуы мүмкін.

Жазылушыларыңыз өздері сезінер басымдықтарға ие болуы қажет. Бұған сөйлеу құқы, ереже бекіту, тегін рұқсат және тағы басқа әрекеттер жатады.

Жабық чаттар

Чаттағы адамдардың ынта-жігері іс-шаралардағы ынтасына өте ұқсас. Оқырман чатта көп адам отырғанын, аралас-құралас, қарым-қатынас бар екенін көргенде, мұның нағыз қауымдастық екенін түсінеді. Оқырман жалпыға ортақ ақыл-ой кеніне қол жеткізеді – сұрақ қоюға, кеңес сұрауға, тәжірибесін бөлісуіне болады.

Ұйымдастырушыларға да чаттың көп пайдасы бар. Ең бастысы – кері байланыс, өйткені жазылушылар не боп жатқанын арнайы үлгіге емес, чатта жазады. Бұл бәріне ыңғайлы, жұмысты тездетеді, мейлінше жылдам техникалық қолдау жасай аласыз.

Промо

Промосыз жоба жасалмайды. Егер қандай да бір e-mail хабарды еш жарнамасыз бастай салсаңыз, оған ешкім жазылмайды, жоба бар екенін білмейді. Промо жасағанда нені ескереміз:

1. Промоның контентін дайындау жұмысы да e-mail хабар хатын жазудан кем түспейді. Қамтылатын ауқымы есептелген нақты медиажоспар болуы керек;
2. Промоны түрлі каналдар арқылы жасау да мұқият жоспарлануы керек. «Бумага» басылымы промо жасауға e-mail хабарларын да, әлеуметтік желілерді де, таргетингті де, сайт материалдарын да, чаттарды да, подкастілерді де, блогерлермен әріптестікті де пайдаланады.
3. Промо сатылымды көздейді, ал сатылымды сараптап отыру қажет. Қиын да күрделі, бірақ өте қажет шаруа. Әйтпесе, еш нәтиже шықпайтын басы артық жұмыс істеп, босқа тер төгесіз.

«E-mail хабарлар» тренингі бойынша барлық материалды мына парақтан табасыз. Бұған дейін E-mail хабар: эл.пошта арқылы контент таратудың озық үлгілерін жаздық.